Zevklerle renkler tartışılmaz klişesinden çıkıp, siyasi ve dini tercihleri sorgulamak birçoğumuzun sık sık içinde bulunduğu durum. Neden zevklerle renkler tartışılmazken, kıyafeti, inancı, yaşam tarzı, okuduğu kitap tercihi tartışılır ki insanın.
Beğenmediğim, onaylamadığım her tercih için içimde gizliden gizliye bir duygu biriktiğini farkettim. Özellikle son zamanlarda moda olan özgürlük yürüyüşleri ve bireysel tercihlerine vurgu yapan insanların yaptıkları tercihleri aklım almıyor, değişimi kabul etmeyen kendileri iken bizim değişmemizi beklemeleri ise daha da garip geliyor.
Birçok kişinin bu duruma “inançlı olmak bunu gerektiriyor” dediğini biliyorum. Tersini söylemiyorum, öyle bir kastım da yok. O kadar tabu ki bunlar yanımızdaki kendimize çok uzak gördüğümüz ancak, ortamlarından kaçtığımız kişilerin haricinde “İnançlı, dindar, namazında abdestinde, belki tesettürlü” diye tanımladığımız insanların dahi bu durumdan muzdarip olduğunu ama kimseye anlatamadığı için arasa dahi çözüm bulamadığını görmezden gelmek kadar normal aslında benim böyle düşünmem.
Birkaç kişiyle tartıştıktan sonra daha da emindim aslında kendimden. Konu ile ilgili olarak en son bir iş sürecinde tartıştığım arkadaş; “Ben arkadaşımın durumuna ve bunu değiştiremediğine şahit oldukça, siz anlamaya çalışmadan yargıladıkça ortak bir yer bulmamız mümkün değil! İnanç diyorsunuz ama açık konuşalım, her şeyde inancınızı bu kadar net gösteriyor musunuz?” dedi.
Ben cevap veremeden kapandı konu…
Yani sesli konuşma sona erdi. Üzerine düşünmeden edemediğim “Lanetlenmiş bir kavmin, peygamber eşinin dâhil olduğu ve ancak inananların kurtulduğu bir durumu nasıl kabul etmemi bekleyebilir ki benden?” kısmını geçtim. Dışarıdan bakan bir göz ve söylenen son sözün üzerine düşünmek daha önemli gibi geldi. “Her şeyde inancınızı bu kadar net gösteriyor musunuz?”
Hiçbir şeyin tesadüf olmadığına inanmıyorsam, bulunduğum bu durumun bana anlattığı şeyi bulmam gerekti.
Önce kendime sordum!
“Bu kadarını yapabiliyorum” dediğim ve henüz fark edebildiğim onlarca çelişki vardı inancımla yaşantım arasında.
Mesela tesettür, Kur’an-ı Kerim’deki tanımı ile mi örtülüyüm gerçekten. Örtüm bez parçasından ileri bir anlam taşıyor mu hayatımda, göz kapaklarım dahil örtülü müyüm, kalbim kapalı mı haram sevdalara, gerçekten “tesettür severim” diyebilir miyim?
Ana-babaya itaat konusunda bahsedilen yerde miyim? “Öf bile demeyiniz. [İsra, 17/23]” diye emredilen kısım için başarısızlığımı geçiyorum, buna uymayanlara da aynı tepkiyi veren bir “öf-fobik” miyim?
İslam’da imandan sonra gelen namaz emrine uymayanları da aynı tepkiyle karşılıyor, ömrüm boyunca hiç namaz kaçırmadım diyebiliyor muyum? Namaz kılmayana karşı mıyım, çıkarıyor muyum hayatımdan, gördüğümde kaçıyor muyum? Yazık sana tedavi olman gerekiyor, iyi tanıdığım bir üstad var, çok etkili üstelik şimdiki doktorlardan çok daha ucuza cüz’i bir bedel karşılığında reçete sunuyor diyor muyum?
Ölü eti yemekten farkı olmayan gıybeti ne zamandır yapmadım acaba diye düşünürken. Saate bakmama gerek olmayacak kadar yakın zamanda olması üzüyor mu beni? En sevdiklerimin kılına zarar gelmesin derken, yine en sevdiklerimin gıybetini yapıyor olmam garip değil mi? Bir yabancının hakkında konuşacak kadar ne biliyoruz ki? Oysa inancım gereği içinde bulunmam gereken durum “gıybetsavar”lık değil mi?
Cevapları kendi içimden vermeye çalışsam da sorular bitmedi.
Meselenin aslında helaller ve haramlar arasında kendime göre derecelendirme yapmamdan kaynaklandığı kanısına varmam biraz zaman aldı, kabul etmenin zor geldiğini açıkça söylemeye dilim varmadı.
Hepimiz tercihlerimizle imtihan oluyorken, sebebi her ne olursa olsun bedelini göze aldığımız, özgür irademiz ile karar verdiğimiz durumlar bizim imtihanımız. İki yoldan birini seçme teklifi sunulan insanoğlu olarak biziz.
Düşünüyorum da kendi imtihanımda “nefsimin izin verdiği” kadarını yaparken, bir başkasının “özgür iradesi” ne müdahale etme hakkını nereden aldım ki ben?